Explore
Also Available in:

Πως λειτουργεί η μέθοδος χρονολόγησης

by
μεταφρασμένο από τον Δημήτρη Τσακνάκη

Images from stock.xchng water dripping from a tap into a cylinder beaker

Απευθυνόμενος στους μαθητές, χρησιμοποίησα έναν ογκομετρικό κύλινδρο για να τους παρουσιάσω πως λειτουργεί η επιστημονική χρονολόγηση. Η εικόνα έδειχνε μια βρύση να στάζει μέσα στον κύλινδρο. Ήτανε καλά σημαδεμένος έτσι ώστε το κοινό να βλέπει ότι περιέχει ακριβώς 300 ml με νερό. Το διάγραμμα επίσης έδειχνε ότι η βρύση έσταζε με ρυθμό 50 ml / ώρα.

Τους ρώτησα: “Για πόση ώρα το νερό στάζει μέσα στον κύλινδρο;”

Αμέσως κάποιος φώναξε, “Έξι ώρες.”

“Ωραία, πως το συμπέρανες αυτό;”

“Διαιρώντας την ποσότητα του νερού μέσα στον κύλινδρο (300 ml) με τον ρυθμό (50 ml την ώρα)”

“Άριστα”, του είπα. “Βλέπετε πόσο εύκολο είναι να υπολογίσεις την ηλικία ενός αντικειμένου επιστημονικά; Κάθε μέθοδος χρονολόγησης που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Συμπεριλαμβάνοντας και τη μέτρηση ενός αντικειμένου που αλλάζει με το χρόνο.”

Ο κόσμος άρχισε να χαλαρώνει μόλις κατάλαβε ότι η επιστήμη της χρονολόγησης δεν είναι και τόσο δύσκολη. Τότε τους εξέπληξα, “Το πρόβλημα είναι ότι οι έξι ώρες είναι λάθος απάντηση.”

Φαινόταν μπερδεμένοι και δύσπιστοι.

Image from stockxpert a skull wearing a pair of glasses

“Αυτό το πείραμα το έστησα εγώ, και μπορώ να σας πω ότι το νερό στάζει για μία ώρα. Μπορείτε να μου πείτε τι συνέβη;”

Αφού ανασυγκροτήθηκαν, κάποιος φώναξε, “Η βρύση έσταζε γρηγορότερα στο παρελθόν;”

“Πιθανόν”, είπα.

“Ο κύλινδρος ήταν σχεδόν γεμάτος όταν ξεκινήσατε;”

“Μπορεί. Αλλά μπορείτε να δείτε τι είναι αυτό που κάνετε;” Ρώτησα. “Προκειμένου να υπολογίσετε μια ηλικία κάνετε υποθέσεις για το παρελθόν. Υποθέσατε ότι ο ρυθμός ήταν πάντοτε 50 ml την ώρα και ότι ο κύλινδρος ήταν γεμάτος όταν ξεκίνησε. Βασιζόμενοι σε υποθέσεις υπολογίσατε τη διάρκεια των έξι ωρών.”

Κούνησαν τα κεφάλια τους.

“Ήσασταν απόλυτα ικανοποιημένοι μ‘ αυτή την απάντηση. Κανένας σας δεν την αμφισβήτησε.” Συμφώνησαν.

Τότε, όταν σας είπα τη σωστή απάντηση, καταλάβατε τι κάνατε; Αλλάξατε αμέσως τις υποθέσεις σας για το παρελθόν έτσι ώστε να συμφωνήσετε με τη διάρκεια που σας είπα εγώ.”

Κάθε επιστήμονας πρέπει πρώτα να κάνει υποθέσεις για το παρελθόν προτού μπορέσει να υπολογίσει μια ηλικία. Αν το αποτέλεσμα μοιάζει εντάξει, θα το αποδεχθεί ευχαρίστως. Αλλά αν δεν συμφωνεί με άλλες πληροφορίες τότε θα αλλάξει τις υποθέσεις του έτσι ώστε η απάντησή του να συμφωνεί.

Δεν έχει σημασία αν η υπολογιζόμενη ηλικία είναι πολύ μεγάλη ή πολύ μικρή. Υπάρχουν πάντα πολλές υποθέσεις που πρέπει να κάνει ένας επιστήμονας για να έχει μια συνεπής απάντηση.”

Ξαφνικά τα φώτα έσβησαν. Το ακροατήριό μου είδε, εν συντομία, πως λειτουργεί η μέθοδος χρονολόγησης.1 Η επιστημονική χρονολόγηση δεν είναι ένας τρόπος μέτρησης αλλά ένας τρόπος σκέψης.

Πως λειτουργεί στην πράξη

Αντίγραφο του κρανίου KNM-ER 1470
Αντίγραφο του κρανίου KNM-ER 1470

Ένα στρώμα ηφαιστειακής στάχτης στην ανατολική Αφρική, που ονομάζεται τέφρα KBS, έγινε διάσημο λόγω των ανθρώπινων απολιθωμάτων που βρέθηκαν τριγύρω.1

Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο καλίου-αργού (potassium-argon) , οι Fitch και Miller ήταν οι πρώτοι που μέτρησαν την ηλικία της τέφρας. Το αποτέλεσμα τους των 212–230 εκατομμυρίων ετών δεν συμφωνούσε με την ηλικία των απολιθωμάτων (ελέφαντας, γουρούνι, πίθηκος και εργαλεία) κι έτσι απόρριψαν τη χρονολογία. Είπαν ότι το δείγμα μολύνθηκε με υπερβολική ποσότητα αργού.2

Χρησιμοποιώντας νέα δείγματα άστριου και ελαφρόπετρας (feldspar and pumice) “χρονολόγησαν αξιόπιστα” την τέφρα στα 2,61 εκατ. χρόνια το οποίο συμφωνούσε ωραία.

Αργότερα, αυτή η ηλικία επιβεβαιώθηκε από δύο ακόμη μεθόδους χρονολόγησης (παλαιομαγνητισμού και κομματιών σχάσης—paleomagnetism and fission tracks), και έγινε ευρέως αποδεκτό.

Έπειτα ο Richard Leakey βρήκε ένα κρανίο (ονομάζεται KNM-ER 1470) κάτω από την τέφρα KBS, ένα κρανίο που έμοιαζε υπερβολικά σύγχρονο για να είναι 3 εκατ. ετών.

Έτσι ο Curtis και άλλοι επαναχρονολόγησαν την KBS τέφρα με τη χρήση επιλεγμένων δειγμάτων αστρίου και ελαφρόπετρας και εξασφάλισαν την ηλικία των 1,82 εκατ. ετών. Αυτή η νέα ημερομηνία συμφωνούσε με την παρουσία του κρανίου.3

Δοκιμές από άλλους επιστήμονες χρησιμοποιώντας παλαιομαγνητισμό και κομμάτια σχάσης επιβεβαίωσαν την μικρότερη χρονολόγηση.

Έτσι, μέχρι το 1980 υπήρχε μια νέα, εντυπωσιακά σύμφωνη χρονολόγηση για την τέφρα KBS, και ήταν αυτή που έγινε κοινά αποδεκτή.

Το οποίο επεξηγεί ότι, αντίθετα με τις δημοφιλείς πεποιθήσεις, οι μέθοδοι χρονολόγησης δεν είναι ο πρωταρχικός τρόπος που αποφασίζονται οι ηλικίες. Οι μέθοδοι χρονολόγησης δεν ηγούνται αλλά ακολουθούν. Τα αποτελέσματά τους πάντοτε ερμηνεύονται ώστε να συμφωνούν με άλλους παράγοντες, όπως η εξελικτική ερμηνεία της γεωλογίας και των απολιθωμάτων.

Βιβλιογραφία και σημειώσεις

  1. For more information see Lubenow, M.L., The pigs took it all, Creation 17(3):36–38, 1995; creation.com/pigstook.
  2. Fitch, F.J. and Miller, J.A., Radioisotopic age determinations of Lake Rudolf artifact site, Nature 226(5242):226–228, 1970.
  3. Curtis, G.H., et al., Age of KBS Tuff in Koobi Fora Formation, East Rudolf, Kenya, Nature 258(5534):395–398, 4 December 1975.

Πρόσθετη Μελέτη

Παραπομπή

  1. For further information see: Sarfati, J., Diamonds: a creationist’s best friend, Creation 28(4):26–27, 2006 and Walker, T., The way it really is: little-known facts about radiometric dating, Creation 24(4):20–23, 2002. Επιστροφή στο κείμενο.

Helpful Resources