Explore
Also Available in:

Klimaatverandering: Wat moeten christenen hiervan denken?

door Carl Wieland
3 januari 2007
vertaling FZ (Mediagroep In Genesis)

Photo by Lars Raun, sxc.hu Desert

Nu antropogene (door de mens veroorzaakte) wereldwijde klimaatverandering (AKV) een zeer actueel onderwerp is geworden worden we vaak benaderd met de vraag wat we als bijbelgetrouwe christenen van dit onderwerp zouden moeten vinden.

Het korte antwoord hierop is, dat het niet aan ons is om te vertellen wat je hierover zou moeten denken. Los van het feit dat we geen specialistische kennis van klimatologie in huis hebben, is het één van de vele kwesties die niet direct in de Schrift wordt behandeld. Het zou dus onjuist zijn om een eenduidig, simpel en pasklaar antwoord voor te schrijven dat op een of andere wijze het enige ‘kosjere’ bindende standpunt van gelovigen zou moeten zijn.

Wij noemen dit soort zaken ook wel ‘wijsheid kwesties’. Omdat de Bijbel het niet direct behandelt staat het christenen vrij om hun eigen mening te vormen over zo’n belangrijke kwestie. Vanzelfsprekend moet men die wel baseren op een zo goed mogelijke interpretatie van het bewijsmateriaal, en geleid door algemene bijbelse principes (zoals het goede doen en voorkomen dat anderen onrecht wordt aangedaan etc.).

Bij zulke wijsheid kwesties kan door de tijd heen, van geval tot geval, het bewijsmateriaal veranderen.

En bij alle wijsheidkwesties kan het bewijsmateriaal tussen uitersten schommelen, bijvoorbeeld door fouten die worden gemaakt in de rapportage van het bewijsmateriaal. Of dat er feiten beschikbaar komen die eerder onbekend waren. Dit is in het verleden eerder behandeld in een redactioneel stukje in Creation magazine: Hot potatoes.

Bij wijsheidkwesties zoals AKV is ons algemene advies als volgt:

  1. Probeer overzicht te houden op het volledige bewijsmateriaal.
  2. Overdenk deze kwesties zorgvuldig en gebruik waar mogelijk bijbelse principes.
  3. Vermijd de gebruikelijke valkuilen zoals:
    1. Je per definitie keren tegen de gevestigde orde (bij Creation Ministries International willen we ons niet zozeer keren tegen de gevestigde orde, maar zijn we slechts pro-Bijbel).
    2. Omdat een bepaalde zienswijze plotseling populair wordt in de seculiere wereld, betekent dit nog niet per definitie dat het verkeerd is of dat het op een antichristelijke agenda staat.
    3. Het heen en weer geslingerd worden tussen populaire stromingen. Bijvoorbeeld: Omdat iedereen er plotseling over spreekt als een feit, betekent dit nog niet per se dat het ook zo is. Dat moet op basis van andere criteria bepaald worden.

Een complexe tegenstelling

Het is een feit dat er tussen 1958 en 2007 in de atmosfeer een toename van 20% van het CO2 (koolstofdioxide) gehalte in de atmosfeer is gemeten: van 315 tot 380 ppm (parts per million). [1] De niveaus liggen momenteel zo’n 35% of meer hoger dan de concentraties van voor de industriële revolutie. Het verbranden van fossiele brandstof draagt hier ongetwijfeld aan bij. Ook is iedereen het erover eens dat CO2 zich als een broeikasgas gedraagt [2], en daarom zal een toename van CO2 in de atmosfeer een opwarming van de aarde kunnen veroorzaken als alle andere effecten uitgesloten worden. Maar dit houdt geen rekening met de overige zaken die verband houden met de grote noemer ‘mondiale klimaatverandering’. (En al het andere is niet ‘gelijk’).

Zo is bijvoorbeeld, zelfs het vaststellen of de wereld daadwerkelijk opwarmt, niet zo eenvoudig als het op het eerste gezicht zou lijken. De luchttemperatuur kan een stijgende trend vertonen, terwijl de oceanen het tegenovergestelde laten zien (onafhankelijk of het ijs al dan niet smelt). Maar zelfs consensus over dat de wereld zeker opwarmt zal de overige zaken niet automatisch oplossen. Zaken zoals:

  1. Wordt iedere opwarming (of de verscheidenheid aan huidige klimatologische trends zoals droogte, orkanen, etc.) werkelijk door menselijke activiteit veroorzaakt?

    De meningen zijn verdeeld over de stelling dat iedere trend simpelweg cyclisch is. Menselijke activiteiten zouden in het niet kunnen vallen bij natuurlijke cycli. Er zijn serieuze claims gedaan die het klimaat, met name de temperatuur van de aarde, in verband brengen met natuurlijke verschijnselen zoals bijvoorbeeld de activiteit van de zon. Anderen beweren weer dat zonnevlekcycli slechts zo’n 20% kunnen bijdragen aan de recent gemeten opwarming trends.

  2. Is het netto resultaat van wereldwijde opwarming voor de mensheid een ramp, of aanwinst?

    Individueel kan een bepaalde klimaatverandering zowel een voordeel als nadeel zijn. Dit kan worden geïllustreerd met een eenvoudig voorbeeld. Als uw achter-achterkleinkinderen een woning aan de kust bezitten dat ten gevolge van klimaat verandering verdwijnt, zijn zij slechter af dan diegenen die wonen in gebieden die kustgebied zullen worden. Die laatste zullen daar van kunnen profiteren. Of als zij in IJsland zouden leven en binnenkort groenten konden verbouwen waar voorheen gletsjers waren, dan zouden zij dat wel eens prachtig kunnen vinden. Maar woonden ze in een subtropisch gebied dat veel vochtiger zou worden met verhoogde orkaanactiviteit en klimaatuitersten van droogte en overstromingen, dan zouden zij waarschijnlijk het tegengestelde denken.

    In werkelijkheid is het klimaat zo ingewikkeld dat het moeilijk met zekerheid te voorspellen is wat er met complexe ecosystemen gaat gebeuren bij een stijgende temperatuur. De één houd een overtuigend pleidooi dat op bepaalde plaatsen regenwouden zullen verdwijnen, maar een even overtuigend pleidooi zou gemaakt kunnen worden voor overdadige groei van vegetatie in warmere werelddelen als gevolg van toegenomen neerslag. De Sahara en centraal Australië zouden wel eens opnieuw met bossen overgroeid kunnen raken. De warmere oceanen, zouden tegen intuïtieve verwachtingen in tot een IJstijd kunnen leiden, zoals zij eens deden, op voorwaarde dat de continenten voldoende koel blijven — zie bijvoorbeeld Mammoet – raadsel van de IJstijd.[3] Dus een belangrijke maar moeilijk te beantwoorden vraag is: wat zal de toekomstige balans zijn tussen winnaars en verliezers?

  3. Wat gebeurt er als we ons zouden inspanningen om CO2 uitstoot terug te dringen?

    Naast morele verantwoordelijkheid zijn er ook complexe economische factoren te overwegen. Sommige landen stellen dat zij, en de wereld als geheel economisch getroffen zouden worden bij radicale pogingen om de CO2 uitstoot terug te dringen. Anderen hebben het tegenovergestelde beweerd, en verwachten een economische stimulans.

  4. Welke tegengestelde belangen zijn er in het geding? In het ideale geval, zou deze kwestie door het bewijsmateriaal beslist moeten worden. Maar de kwestie wordt verder gecompliceerd doordat er over en weer beschuldigingen zijn van belangenverstrengeling: zo beweren sommigen bijvoorbeeld dat AKV sceptici meestal spreekbuis zijn van de olie-industrie, die gevestigde belangen in de zaak heeft, terwijl anderen beweren dat de verdedigers van AKV ‘verslindende overheid’ bureaucratieën zijn die het belang dienen van hun eigen onderzoeksfinanciering. En het is in het belang van de AKV aanhangers om het vermeende probleem hoog op te spelen om hun onderzoek zo belangrijker te laten lijken (en meer financiering, publieke lof en waardering, etc. te krijgen). Deze menselijke factoren die de gegevensverwerking duidelijk beïnvloeden zijn niet uniek voor de AKV kwestie. Zo kan een atheïst de mogelijkheid van een Schepper niet eens in overweging nemen, ongeacht het bewijs.

Verschillende meningen binnen CMI

Terwijl wij het met de bovengenoemde principes eens zijn, is het gezien de complexiteit van deze ‘wijsheidskwestie’, niet verbazend (zelfs een gezond teken) dat er onder ons ook verschillende meningen zijn en accenten worden bepaald. Dus wanneer wij als sprekers over dit onderwerp in het openbaar commentaar geven, benadrukken wij altijd zorgvuldig dat wij onze persoonlijke mening geven en niet de positie van de organisatie vertegenwoordigen (CMI evenals WIG nemen in deze kwestie geen positie in). Ook, is het ons algemene principe om oorlog ‘op twee fronten te vermijden, d.w.z. het verzet tegen de consensus betreffende evolutie en tegelijkertijd inmenging in de klimaatveranderingkwestie, in plaats van ons te concentreren op ons organisatiemandaat.

van Wikipedia Gletsjers Eyjafjallajökull

Bij het innemen van een standpunt zijn wij als bijbelgetrouwe christenen, meestal geneigd ons aan het voorzichtige, conservatieve eind van het spectrum op te stellen. Mogelijk kan dit te maken hebben met onze ervaring dat bepaalde maatschappelijke ‘trends’ dikwijls ingaan tegen het goede en God. Dat conservatisme komt bij mij tot uitdrukking door te proberen om de risico’s te verkleinen dat onze verkwistende fossiele brandstofconsumptie het voor de mensen in armere landen op één of andere dag lastiger zal maken. Deze mensen hebben mogelijk geen macht of middelen om zich te beschermen tegen de radicale veranderingen in hun omgeving.

Dat gezegd hebbende, ben ik niet onder de indruk van het éénzijdige en het vaak ongepaste gebruik van ‘statistieken’ in angstzaaiende presentaties die alle tegenargumenten negeren. De milieubeweging kan, net als vele andere redenen die positief zouden kunnen zijn, gemakkelijk een voertuig worden voor een ‘religieuze hartstocht’, waar de reden is uitgesloten, en “het doel schijnbaar alle middelen heiligt”. Het lijkt voor sommigen zelfs een ‘alternatief christendom’ te zijn.

Maar als ik me dan toch vergis doe ik dat liever vanuit deze voorzichtige positie; als er een eerlijke CO2 heffing of een andere uitvoerbare manier werd voorgesteld om emissies terug te dringen zou ik zeker bereid zijn met wat persoonlijk ongemak leven en het te steunen. Maar er zijn ook anderen in onze organisatie zoals mijn gewaardeerde collega, dr. Jonathan Sarfati, hoewel zeker niet minder begaan met de armen, en ook geen tegenstander van laagemissie technologie, geneigd is om de hele kwestie wat sceptischer te benaderen (hoewel wij het er allemaal over eens zijn dat bewijsmateriaal de potentie heeft om onze meningen te veranderen).

Jonathan vraagt zich af of diezelfde stemmen die in de jaren '70 een wereldwijde ijstijd aankondigden nu veel geloofwaardigheid verdienen wanneer zij vandaag de wereldwijde klimaatopwarming verkondigen. En hij wijst op de ironie, bijna schijnheiligheid, van hen die de wereld rondreizen met straalvliegtuigen (welke enorme hoeveelheden broeikasgas uitstoten) om overal en nergens lezingen te geven over waarom we zulke emissies zouden moeten terugdringen. Hij merkt ook op dat Europa rond 1000 na Christus voor de Vikingen warm genoeg was om zich te vestigen in Groenland en om wijndruiven te verbouwen in Yorkshire. Jonathan is helemaal niet overtuigd van de kommer en kwel scenario's van AKV verdedigers. Vanuit de kosten-batenanalyse gezien; zelfs als de huidige voorspellingen over AKV waar blijken te zijn, denkt hij dat het zelfs een positief economisch effect kan hebben voor ontwikkelingslanden.

Kortom, de diverse CMI wetenschappers hebben verschillende opvattingen/accenten over de diverse aspecten van dit totale klimaatsveranderingdebat.



Referenties en aantekeningen


[2] Inderdaad hebben wij dit effect nodig, anders zou de aarde 30ºC koeler zijn. De waterdamp draagt feitelijk het meeste bij aan het broeikaseffect.
[3] De koelere continenten na de zondvloed waren toe te schrijven aan het effect van gigantische hoeveelheden vulkanische as welke het zonlicht gedeeltelijk blokkeerden, iets dat vandaag niet op dergelijke schaal gebeurt. Meer verdamping wat tot meer wolkvorming leidt kan meer zonlicht terug in ruimte reflecteren, maar ook dit is niet zo simpel, omdat sommige vormen van bewolking de warmte eerder doorlaten dan het te reflecteren.