گل بات

Kevin May

ت

Also available in Urdu and English

قریر تے زبان حیران کن صلاحیتاں وچوں اک اے جیہڑی بنی نوع انسان نوں جانوراں دے جہان تو جُدا کر دیاں نیں ۔ اک دُوجے دے سامنے مشکل خیالات دی وضاحت کرنا ایہنی پرانی گل اے جنہے بنی نوع انسان پُرانے نیں ۔ واضہیا کرنا کتھوں زبان شروع ہوئی ، اگر کوئی ارتقا نوں قبول کر دا اے ، تے ایہہ بالکل مختلف معاملہ اے ۔۔۔۔

از کیون مے

مترجم : مبشر مائیکل عرفان

زندگی دے عظیم بھیداں وچوں اک زبان دا شروع اے ۔ اسیں ایہنوں ہر روز اک دُوجے دے نال گل بات کرن لئی استعمال کر دے آں ، لیکن ایہہ کداں شروع ہوئی ۔ ہزاراں سالاں تیک لوک جواب ڈھونڈ چکے نیں ، تے بے شک ساڈے دَور وچ بوہت سارے لوکی اک لمبی ، آہستہ ترقی دی اصطلاحاں وچوں وضاحت پیش کر دے نیں ۔ لیکن کیہ ایہہ حقیقت پسند انہ اے ؟

اسیں کداں بول دے آں؟ آوازاں پیدا کرنا

اسیں آواز یپدا کرن دے دو طریقے رکھ دے آں ۔ اک آواز دے خانے دی ارتعاش اے ، اور دوجی ساڈے منہ تے گلے وچ مختلف طریقیاں نال روکی یا چھڈی جاندی اے ہوا دے بہاؤ دی سرگوشیاں تے دھماکے نیں ۔ ایہہ آوازاں خانیاں دی شکل تے حجم دے ذریعے تبدیل ہوندیاں نیں جنہاں دے وسیلے ہوا دا بہاؤ گزردا اے ، جس وچ آوازاں گھونج دیاں تے ارتعاش نوں پیدا کر دیاں نیں ۔ اسیں ایہناں نوں گلے، جباڑے ، جیب تے بُلاں دے مسل نوں استعمال کر کے کنٹرول کر سکدے آں ۔ دماغ مرکز رکھد ا اے جیہڑا ایہناں مسلاں کول ہدایات بھیج دا اے ، اوہناں نوں حرکت کرن دا دس دا اے تاکہ ہر کامیاب آواز بن جاوے جنھوں اسیں چاہندے آں ۔

بے شک ، آواز کسے فائدہ دی نہیں ہووے گی جد تیک اسیں اوسے وقت اسیں آواز نوں سنن دی صلاحیت نہیں رکھ دے ، تے آوازاں دی ترتیب دی بامعنی زبان دے طور تے تشریح دی صلاحیت نہیں رکھ دے ۔ انسانی کن بے انتہا پیچیدہ عضو نیں ، جنہوں میں ایتھے بیان کرن دی کوشش نہیں کر اں گا ۔ سائنسدان زہن دی آوازاں دی تشریح کرن تے اوہناں خیالات ظاہر کرن دے عوامل دے طریقہٴ کار دا مطالعہ کر رہے نیں جس دی او نمائندگی کر دے نیں ، تے سانوں اوہناں نوں مکمل طور تے سمجھن توں پہلاں کہ ایہہ کداں ہوندے نیں لمبے عرصے چوں گزرنا پو ے گا۔

ایس طرح پورے جسمانی نظام نوں کامیابی نال زبان استعمال کرن دے سلسلے وچ مکمل طور تے فعال ہونا اے ۔ یقیناً آواز پیدا کرن دا نظام تے سنن دا نظام تے ایس نوں سمجھن دا نظام ہونا چاہی داے ۔ ایہہ آں جیہڑا سانوں ایہناں سمجھنا ناقابل یقین بنا دیند ا اے کہ اسیں تھوڑا تھوڑا کر کے زبان دی صلاحیت نوں ترقی دتی جد تیک ایہہ مکمل نہ ہوئی ۔ کتھوں معلومات یا منصوبے پیدا ہو سکدے نیں جیہڑے مل جل کے جسم وچ ساریاں ضروری ساختاں نوں اکٹھا کردے نیں جس طرح ایہہ تشکیل پاندیاں نیں ؟ صرف ساڈے لامحدود دانشور خُدایِ خالق دے ہتھوں !

زبان کیہ اے ؟

زبان علاما ت دا نظام اے جیہڑا چیزاں تے خیالاں نوں پیش کر دا اے ۔ زبان وچ سب توں زیادہ واضح علامات آوازاں نیں جیہڑیاں اسیں بولدے آں ، جتھے آوازاں دی ترتیب اک مطلب رکھدی اے جنھاں نوں اسیں ظاہرکرنا چاہنے آں ۔ لیکن دوجی علامات وی نیں ، جداں لکھنا جیہڑیاں تسی ہن پڑھ رہے او ، تے بہریاں دی استعمال ہون والی اشاراتی زبان ۔ جدوں وی دو یا دو توں زیادہ لوک علامات دا مشترک سیٹ ونڈ دے نیں ، تے او اوہناں نوں خیالات تے معلومات ونڈن لئی استعمال کرن دے قابل نیں۔ لیکن دو لوک جیہڑے مشترک زبان نہیں رکھ دے بالکل زیادہ بات چیت دے قابل نہیں نیں۔ اسیں زیادہ تر بیرونی زبان وچ کسے نوں بول دے سن چکے آں ، اور اسیں جان دے آں کہ اوس وچوں حتیٰ کہ تھوڑا بوہت سمجھنا کنہا مشکل اے ۔ لیکن جد کوئی شخص ساڈی ذاتی زبان بولد ا اے ، تے اسیں کسے حد تیک ساری گل سمجھ جاندے آں ۔

آوازاں استعمال کر کے اشارے کرنا

جدو ں اسیں بول دے آں ، تے اسیں آواز دی ترتیب بناندے آں جیہڑی معنی نوں بے پردہ کر دی اے ۔ اسیں زبان دی انفرادی اکائی نوں ’الفاظ‘ کہندے آں ، تے اسیں فقرے بنان لئی اک مناسب ترتیب وچ اوہناں نوں اکٹھے جوڑ دے آں ۔¹ ہر سادہ لفظ اک خاص نظریہ ، چیز ، عمل ، یا ایہناں دو یا دو دے درمیان تعلق نوں ظاہر کر ن والی کوئی چیز پیش کر سکدا اے ۔ طریقہ ٴ کار جس توں اسیں الفاظ کہندے آں وی ظاہر کر سکدا اے کداں اسیں محسوس کر دے آں اسیں کیہ کہہ رہے آں ، مثلاً جد اسیں لفظ تے زور دیندے آں ، یا اپنی آواز نوں اوچا یا نیواں کر دے آں۔

گرائمر دے نمونے

ترتیب جس وچ اسیں الفاظ کہندے آں ساڈی زبان دی گرائمر دا پہلو نیں ۔ دوجی زباناں اپنے ذاتی خصوصی قواعد و ضوابط رکھ دیاں نیں ، تے او اک دوجی توں بوہت مشکل ہو سکدیاں نیں ۔² جد اسیں کوئی زبان سیکھ دے آں ، سانوں اس دے گرائمر دے اصول و ضوابط دے نال روشناس ہونا اے ، تاکہ اسیں جتھے کتے ٹھیک آواز دے تے سنن والیاں لئی بامعنی ہوئے ۔ کسے زبان دے اصولاں نوں استعمال کرن دا فائدہ نہیں اے ، کیونکہ نتائج ہمیشہ بالکل خاص نیں ، تے حتیٰ کہ معنی نوں مکمل طور تے بدل سکدے نیں۔

کلام کیہ فرماؤندا اے

کلام سانوں کتے وی نہیں دس دا کہ زبان کتھوں شروع ہوئی۔ زبان دا وجود بالکل شروع توں نظر آؤندا اے ۔ حتیٰ کہ تخلیق توں وی پہلے ! تخلیق دے پہلے دن، خُدا نے کہیا، ’روشنی ہوجاوے!‘ (پیدایش ۱: ۳)۔ خُدا جو فرمایا او ہو گیا ، تے روشنی ہو گئی ۔ ایسے طرح خُد انے دوجی گلاں وی فرمائیاں ، تے او وی وجود وچ آ گئیاں جس طرح اوس نے فرمایا ۔

ایہہ سانوں دس د ا اے کہ خُدا ، حیرانی دی گل نہیں ، پہلے ای ذاتی اظہار ، یا زبان ، استعمال لئی رکھدا سی ۔ اسیں جان دے آں کہ باپ ، پتر ، تے روح القدس دے درمیان اسمان تے تخلیق شروع ہون توں پہلاں رفاقت تے مکمل گل بات کر دے سن ، اگرچہ اسیں نہیں جان سکدے کہ کس قسم دی زبان استعمال ہوندی سی۔ ساڈے لئی ایہہ واقعی کوئی معنی نہیں رکھ دا کیہڑے طریقے خُدا نے تخلیق وچ اپنی مرضی ظاہر کرن لئی استعمال کیتے۔ پیدایش دا مصنف سادگی نال اپنی ذاتی زبان وچ دوناں حقیقتاں نوں قلم بند کر چکیا اے جیہڑیاں خُدا نے بولیاں تے مضمون نوں جیہڑا اوہنے فرمایا۔

حقیقت کہ اسیں انسان اپنے اپ نوں اک دوجے دے سامنے ظاہر کر سکدے آں ، تے خُدا دے سامنے ، اک لاجواب طریقے وچ اسیں کر دے آں اوس گنجائش دا عکس اے جیہڑا ُدا دے کول موجود اے ، چونکہ اسیں اوس دی شبیہ تے پیدا ہوئےسی ۔ او ساڈی زبان دے شعبے دا حتمی وسیلہ اے ۔ تد خُدا نے آدم تے حوا نو کس قسم دی زبان عطا کیتی ؟

خُدا نے آدم تے حوا دے نال گل کیتی

خُدا نے آدم تے حوا دے نال گل بات کیتی ، اوہناں بالکل شروع وچ پھلن تے پھولن دا حکم دکیتا (پیدایش ۱: ۲۸)۔ اوس نے اوہناں ایہہ ہدایات وی دتیاں کہ کیہ او کھان تے کیہ او پین ۔ دوجیاں وی گلاں سن جیہڑیاں خُدا نے اوہناں نوں آکھیاں ، اوہناں وچوں بوہت ساریاں قلم بند کیتیاں گئیاں نیں ، خاص طور تے پیدایش ۳ باب وچ۔

انسان بالکل شروع توں زبان دی صلاحیت رکھ دے سن

ظاہر اے آدم تے حوا نے خُدا دے نال زبان دی سہولت نو ونڈیا ، تاکہ او اوس دے نال گل بات کر سکن ۔ اوہناں دی زبان اوہناں دی ساری گل بات سمجھن لئی مکمل سی جیہڑا خُدا اوہناں نوں کہہ رہیا سی ۔ ایس لئی، نتیجے وچ پیدا ہون والے سارے لوکاں دی طرح ، اوہناں وچوں بعض دے الفاظ دا ذخیرہ پہلے توں متعین ہو سکدا اے ۔³ اوہناں نوں یقیناً پہلی ای گرائمر دے اصول و ضوابط سمجھنے چاہی دے سن ، اگرچہ اوہناں دے کول شروع کرن لئی پورے الفاظ دا ذخیرہ نہیں ہو سکدا سی ۔ یقینی طور تے اوہناں دی اصل زبان محض چند سادہ جیہے اشاریاں توں زیادہ کجھ نہیں ہو سکدی سی۔ ⁴

خُدا نے کجھ چیزاں نوں ناں دتا، دوجیاں چیزاں نوں آد م نے ناں دِتے

پیدایش دی کتاب سانوں دس دی اے کہ جدوں خُدا نے کجھ چیزاں پیدا کیتیاں ، تے اوس نے اوہناں نوں ناں وی دِتے ۔ اوس نے روشنی نوں ’دن‘ آکھیا، تے تاریکی نوں ’رات‘ آکھیا۔ اوس نے اسمان ،زمین ، تے سمندر نوں وی ناں دِتا۔ اگرچہ پیدایش سانوں وضاحت نال نہیں دس دی کہ اوہنے ستاریاں نوں ناں دِتے، یسعیاہ ۴۰: ۲۶ فرماؤندا اے کہ او سارے ستاریاں نوں نام بنام بلاؤند ا اے ۔

دوجی طرف، ایہہ آدم سی جنہے پرندیاں تے جانوراں نوں ناں دِتے (پیدایش ۲: ۱۹)، تے ایہہ سی کہ جنھے عورت نوں وی ناں دِتا۔ ایہہ آں کہ کیوں اسیں کہندے آں کہ اوہناں دے الفاظ دا ذخیرہ ودھ گیا ، کیونکہ اوس نے بوہت ساری زندہ مخلوقات، مویشیاں ، پرندیاں ، تے وغیرہ وغیرہ دے ناں رکھے ۔ (ای ڈی: یس وچ غالباً صرف کمر والے زمینی جاندار ای شامل نیں )۔

کسے جاندار نوں یا شے نوں ناں دینا قدیم زمانے وچ اختیار دی مشق سمجھیا جاندا سی ۔ اسیں ایہناں آیتاں توں ویکھ دے آں کہ خُدا ہر دن ، رات، اسمان تے اوہناں دے لشکر ، زمین تے سمندر تے اختیار رکھ دا اے ۔ جد آدم نے پرندیاں تے جانوراں نوں ناں دِتے ، تے او اختیار دی مشق کر رہے سن جیہڑے خُدا نے اوہنوں پیدایش ۱: ۲۸ وچ زندہ چیزاں تے حکومت کرن لئی دِتے ۔ تے اوس نوں حوا دا ناں دینا ظاہر کر دا اے کہ آدم نوں حتیٰ کہ گرن توں پہلاں شادی شُدہ زندگی وچ حاکمیت رکھنا سی ۔

انسان نوں زبان اک مکمل کم کرن والے نظام دے طورتے دِتی گئی سی

ایس لئی آدم تے حوا دی زبان نوں یقیناً مکمل کم کرن والا نظام رکھنا چاہی دا سی ، اگرچہ ایہہ شروع کرن لئی سارے الفاظ دا ذخیرہ نہیں رکھ سکدی۔ ایہہ بالکل اج دی زبان دی طرح اے ۔ ساڈے کول اک مکمل نظام اے ، اسیں نوی ایجاداتاں تے دریافتاں دا احاطہ کرن لئی کسے وی وقت نوے الفاظ شامل کرن دے قابل آں، تے نوے کم جیہڑے اسیں کر دے یا ویکھ دے آں۔ پس زبان دی گرائمر وڈے پیمانے دے طور تے چیزا ں تے عملاں لئی الفاظ دے خود مختار سیٹ دے طور تے سوچیاں جا سکدیاں نیں ۔ خُدا نے آدم تے حوا نو ں اوہی نظام ، سب سمجھن لئی کافی الفاظ دے نال نال عطا کیتا جیہڑا اوہناں نوں اوہی ہدایات دین تے اوہناں دے نال رفاقت ونڈن لئی درکار سی ۔ بعد وچ، آدم تے حوا الفاظ شامل کر سکدے سی جس طرح اوہناں نوں ضروری پیندی سی ۔

ہر معاشرے وچ عام بچے اپنی ذاتی زبان دا گرائمر دا نظام اپنے اِبتدائی سالاں وچ سیکھن دی صلاحیت رکھ نیں ۔ چھوٹے بچے نوں بولنا سیکھ دیاں ویکھنا پُرکشش کم اے ۔ ایہہ ساڈیاں اکھاں دے سامنے اک نیا ظاہر ہون والے معجزے دی مانند اے ۔ کہیا جاندا اے کہ کوئی بچہ پہلے ای اپنی آبائی زبان دے گرائمر دے سارے اصول و ضوابط استعمال کر سکدا اے اوس وقت جد او پنج سال دا ہو جاندا اے ۔ ⁵ بچے ایس توں بعد بوہت سارے الفاظ سیکھن گے ، خصوصی طور تے اپنی جوانی وچ، لیکن نمونے جس وچ نوے الفاظ استعمال ہو ن گے پہلے ای جگہ تے نیں ۔

بیرونی والدین دے بچے ، مختلف زبان بولن والے معاشرے وچ ودھدے ہویاں ،دوناں زباناں دے گرائمر دے نظام نوں بظاہر مساوی آسانی نال سیکھ سکد ے نیں ۔ او تھوڑی دیر لگا سکدے نیں سوچن لئی کیہڑا اصول کس زبان نال تعلق رکھدا اے ، لیکن آخر کار او ایس نوں ٹھیک پان گے۔ لیکن بوہت سارے وڈے بیرونی زبان سیکھن والے پہلے ای اپنی آبائی زبان دی گرائمر تے معیاری صوتی اصول و ضوابط وچ پروان چڑھ چکے نیں ، تے مختلف نمونیاں نوں مکمل طور تے اختیار کرن وچ انتہائی مشکل دا سامنا کر سکدے نیں۔

پہلی زبان کیہ سی ؟

بابل دے بُرج دے وقت ، ساری دنیا اکوں زبان بول دی سی (پیدایش ۱۱: ۶)۔ کوئی وی شخص اج نہیں جان دا ایہہ زبان کیہڑی سی ، اور کلام وی سانوں نہیں دس دا۔ قدیم دَور توں لے کے ہن تیک بعض لوک ڈھونڈن دی کوشش کر چکے نیں ایہہ زبان کیہ سی ۔ تجربات کیتے جا چکے نیں ، مثلاً مصر وچ اک فرعون سامیٹ چس (۶۶۴ تا ۶۱۰ قبل از مسیح )۔⁶ کہیا جاندا اے کہ اوہنے گونگے نوکر دی حفاظت وچ دو دو دھ پیندے بچے چھڈ دتے ، جد تیک بدقسمتی نال دودھ پین والے بچیاں نے قابل شناخت الفاظ نہیں بولے جیہڑے مطلب رکھن لئی سمجھے جا سکدے سن ۔ اوس نے ایمان رکھیا کہ اگر بچیاں نے دوجی زبان نہ سُنی ، جو کجھ او خود بنان گے اصل زبان دا ثبوت ہون گے ۔ آخر کار اک نے کہیا ’بی کوس‘ جیہڑا ’روٹی ‘ لئی فریجین لفظ وچ پایا جاندا سی ، پس تجربے توں ایہہ نتیجہ نکلیا کہ فریجین زبان یقیناً اصلی زبان سی!

ورہیاں تیک ، بوہت سارے دوجے سوچ چکے نیں کہ او ایس اصل زبان شناخت کر سکدے نیں او کیہ موجودہ استعمال وچ اک زبان دے کامل ہون لئی سمجھ دے نیں۔ لیکن ہر زندہ زبان وقت نال تبدیل ہو جاندی اے ۔ ایہ آں کیوں ہر بیس تا پنجی ورہیاں توں بعد کلام مقدس دا ’نواں‘ ترجمہ کرنا چنگی گل جے ، ایس نوں تبدیلی نال قائم رکھنا جیہڑی واقع ہوندی اے ۔ (بشرطیکہ او بے شک اصلی متن دے نال وفادار رہن)۔ پس جیہڑیاں کیہڑیاں زباناں اج اسیں استعمال کر رہے آں ، اسیں بالکل پُریقین ہو سکدے آں کہ او اوہی زباناں نہیں نیں جیہڑیاں ہزاراں سال پہلے اصلی زبان دے طور تے بولیاں جاندیاں سن ۔

جدید زباناں اک دوجی توں ایہنیاں مختلف نیں کہ اک واحد مشترک ذریعہ پانا ناممکن اے۔ حتیٰ کہ قدیم زباناں جنہاں دے ریکارڈ اسیں رکھ دے آں اک دوجے توں ایس لئی انتہائی مختلف نیں ۔ عبرانی جس وچ پیدایش لکھی گئی سی قدیم زبان اے ، لیکن اسیں نتیجہ نہیں کڈ سکدے کہ عبرانی ای اصل زبان سی ۔⁷ اسیں بالکل نہیں جان دے ، اور ایہہ واقعی معنی نہیں رکھ دا۔ کسے وی صورتحال وچ، اسیں جان دے کہ بابل وچ اوتھے کئی نویاں زباناں دی اچانک پیدایش ہوئی ، اس طرح اج دیاں ساریاں زباناں لئی اک واحد ’مشترک آباء‘ نہیں ہو سکدی۔ تاہم، کئی نویاں زباناں وچوں ہر اک بابل تے تقسیم ہو سکدیاں سی ، کئی نسلی زباناں وچوں ہر اک اوسے زبان ’خاندان‘ دے حصہ وچ تقسیم ہو سکدیاں سی ۔

کیہ معنی رکھدا اے ایہہ آں کہ اسیں اپنے کول اپنی ہدایت لئی خُدا دا لکھیا ہویا پیغام رکھ دے آں (رومیوں ۱۵: ۴)۔ اسیں ایہنوں سمجھ سکدے تے ایس دی بدولت خُدا نوں جانن لئی سیکھ سکدے آں ، کیونکہ ایہہ ساڈی ذاتی زبان وچ ترجمہ ہو چکیا اے ۔

آؤ اسیں خُدا نوں سانوں زبان دا ایہہ عظیم تحفہ دین لئی سادگی نال شکریہ پیش کرئیے ، تے ساڈے لئی مسیح دے حکم دی متی ۲۸: ۱۹۔۲۰ دی فرمانبرداری کریے ، ایہنوں دوجیاں کول ایس دی عظمت ، قُدر ت تے چھڑان والی محبت دسن لئی استعمال کریے ۔

گرائمر دے مختلف اصولاں دیاں چند مثالاں

English: : انگریزی	My son میرا پُتر	Loves پیار کر داے	your daughter تیری کڑی نال
Subject فاعل	Verb فعل	Object مفعول
Latin: : لاطینی	Filius meus میرا پُتر	filiam tuam تیری کڑی نال	amat پیار کر داے
son my میرا پُتر	daughter your تیری کڑی نال	Loves پیار کر داے
Subject فاعل	Object مفعول	Verb فعل

ایہہ دونویں فقرے اکوں ای گل کہندے نیں ، لیکن ایہناں دے نمونے فرق نیں ۔ مثال دے طور تے :

• انگریزی عام طور تے مفعول نوں فعل توں بعد رکھ دی اے ؛ لاطینی عام طور تے ، پر ہمیش نہیں ، فعل نوں اخیر تے رکھ دی اے ۔
• انگریزی اسم توں پہلے ’میرا‘ اور ’تیرا‘ نوں رکھ دی اے ، جد کہ لاطینی اسم توبعد براجمان نوں رکھ دی اے ۔
• لاطینی مختلف الفاظ دا اختتام استعمال کر دی اے جیہڑے وکھاؤندے نیں کہ آیا کوئی لفظ فاعل یا مفعول ، مذکر یا مونث تے اے۔

عبرانی زبان دوناں اُتلیاں زباناں نالوں مختلف اے ، فاعل نالوں فعل نوں پہلے رکھ دی اے ، تے فعل دا مفعول ظاہر کرن لئی سابقہ استعمال کر دی اے :

Hebrew: : عبرانی	Bara	elohim	eth-hash-shamayim	w-eth-ha-arets
Made پیدا کیتا	God خُدا	obj-the-heavens مفعول- اسمان	and- obj-the-earth تے – مفعول- زمین
‘God made the heavens and the earth’ ’خُدا نے زمین تے اسمان نوں پیدا کیتا ‘

کیہ زباناں تبدیل ہو چکیاں نیں ؟

ارتقا پسند عموماً دعویٰ کر دے نیں کہ زباناں جانور دی آوازاں نال ترقی کر چکیاں نیں ۔ بعض حتیٰ کہ دعویٰ کر دے نیں کہ زباناں دی مسلسل تبدیلی حیاتیاتی ارتقا دی مانند اے۔ تاہم، زبان دے حقیقی مشاہدات انتہائی مختلف شکل نوں پیش کر دے نیں ۔

پہلوں،پُرانیاں زباناں بوہت ساری مختلف تغیرات دے نال حقیقتاً انتہائی مشکل سی۔ سادہ زباناں دے کسے عروج دا کوئی اشارہ نہیں اے ۔ مثلاٍ ً انڈو یورپین ، خانداناں وچ، سنسکرت، کلاسیکل یونانی تے لاطینی مختلف صورتحال ، تذکیرو تانیث تے اعداد لئی بوہت سارے مختلف اسماتی تبدیلیاں رکھ دے سن ، جد کہ افعال زمانے، آواز، عدد تے شخص لئی موجود سن ۔ ایہناں زباناں دی جدید نسلاں تبدیلیاں دی تعداد بوہت زیادہ کم کر چکیاں نیں مثلاً رُجحان پیچیدہ توں سادہ ، ارتقا دے اُلٹ جے ۔ انگریزی تقریباً مکمل طور تے تغیرات نوں کھو چکی اے ، محض چند تغیرات ’-ایس‘ باقی نیں ۔

انگریزی پینسٹھ تا پچاسی فیصد پُرانی انگریزی دے لفظاں نوں گنوا چکی اے ، تے بوہت سارے کلاسیکل لاطینی دے الفاظ وی ایس دی موجودہ زباناں ، رومانوی زباناں (ہسپانوی، فرنچ ، اٹلین وغیرہ ) توں وی گنوا چکیاں نیں ۔

دوجے، زیادہ تر تبدیلیاں اچانک نہیں بلکہ سوچ وچار دا نتیجہ سن ۔ مثال دے طور تے : نظامانہ آواز دی تبدیلیاں ، سادہ الفاظ نوں جوڑ کے پیچیدہ الفاظاں نوں بنانا اور لاحقے تے سابقے شامل کر کے تغیرات ، الفاظ دا ردو بدل ، دوجی زباناں کولوں الفاظ اُدھار لینے بشمول کال کیو (اک اُدھار لیا ہویا مرکب لفظ جتھے ہر جُز دا ترجمہ کیتا جاندا اے تے تد جوڑ لیا جاندا اے )۔

Source

Steel, A.K., The devolopment of languages is nothing like biological evolution, CEN Tech. J. [now Journal of Creation] 14(2):31–40, 2000.

Related articles

Q&A Page on Linguistics

References a

1. Some languages have long words combining many elements of meaning (e.g. Maori and Welsh), while words in other languages may have few or only one element of meaning.
2. Wieland, C., Towering change, Creation 22(1):22-26, 1999.
3. ‘Progressive creationist’ Dr Hugh Ross, in trying to refute the plain Biblical teaching of no death before the Fall, argues that Adam and Eve could not have understood God's warning of death as a penalty for sin unless they had already seen things die. However, we see here that there would have been many concepts which they needed to understand prior to being able to experience them.
4. The typical evolutionary tale supposes that early man’s language developed from nothing more than animal-like grunts.
5. Fromkin et al., An Introduction to Language, (2nd Australian edition), p. 359, 1991.
6. Ref. 5, p. 394, Herodotus, quoted by Fromkin et al.
7. However, it has been pointed out that it was probably something like it, or else the many obvious ‘word plays’ linking people’s names to relevant things would not work. E.g. Adam/adamah (dust, mud, ground), Eve/‘live, living’ (Gen. 3:20) and Cain/‘gotten’ (Gen. 4:1).