Historia odkryć dinozaurów

Tytany Ziemi, Morza i Powietrza, rozdział 2

Autor Jonathan Sarfati, Joel Tay

en.wikipedia.org

Przednowożytne

Nie powinno być żadnych wątpliwości, że stworzenia te niegdyś wędrowały po ziemi. Mamy wiele skamielin ich kości i nieco odciśniętych śladów tych istot. Niniejszy rozdział dotyczy historii odkryć skamielin dinozaurów.

Poszukiwacze skamielin w rzeczywistości odkrywali dinozaury na nowo. Długo przedtem, kości dinozaurów były znane starożytnym Chińczykom. Historyk Chang Qu, z 4-go stulecia opisywał znaleziska, uważane za kości smoków. Są także dowody, że starożytni widzieli żywe dinozaury, ale to pozostawiamy do roz. 15.

Nowożytne

Okres nowożytny rozpoczął się w 17-tym stuleciu w Anglii, gdzie uczeni odkryli kości, o których wiedzieli, że nie należą do żadnego żyjącego stworzenia.

Robert Plot (1640–1696)

en.wikipedia.org

Nowożytne odkrycie dinozaurów rozpoczęło się w r. 1677. Robert Plot, czołowy angielski naturalista, który został później mianowany jako Profesor Chemii uniwersytetu Oxfordzkiego i Pierwszy Opiekun Ashmolean Muzeum,¹ opisał dolną część kości udowej, ważącą prawie 9 kg.² Opis ten został zamieszczony w The Natural History of Oxford –shire. Początkowo odkrywca sądził, że była to kość słonia. Później jednak zdał sobie sprawę, że kość ta różniła się od kości słonia, człowieka, konia i wołu. Doszedł jednak do dziwnego przekonania, że kość ta musiała pochodzić od gigantycznego mężczyzny lub kobiety.³

Wielu badaczy dzisiaj sądzi, że kość ta pochodziła z uda dinozaura o nazwie Megalozurus. W jego czasach, R.Plot nie mógł jednak wiedzieć, czym była owa kość udowa, dlatego też przez wiele lat nazwa Megalozaur nie była jeszcze znana. Niestety, żadne z okazów odnalezionych przez Roberta Plota nie przetrwały do dzisiaj, a wszystko, co mamy, to kopie jego ilustracji.

William Buckland (1784–1856)

commons.wikimedia.org, public domain

Identyfikacji kości udowej, którą odkrył Plot, jako należącej do Megalozaura,, dokonał wiele lat później William Buckland. Był to anglikański duchowny, paleontolog i czołowy geolog Anglii. Został mianowany pierwszym Docentem Mineralogii uniwersytetu w Oxford w r. 1813, a w r. 1819 także docentem Geologii. Został także mianowany jako kanonik Kościoła Chrystusowego w r. 1825 i dziekan Westminster w r. 1845. Podczas swego pobytu w Oxford zamieszkiwał w budynku Old Ashmolean (obecnie Muzeum Historii Nauki). Podobnie jak Robert Plot był pierwszym kustoszem Ashmolean Museum, Buckland służył jako nieoficjalny kustosz kolekcji tego museum.⁴

Georges Cuvier (1769–1832), dobrze znany oponent teorii ewolucji i „założyciel paleontologii”, odwiedził uniwersytet Westminster w r. 1818. W czasie wizyty pokazano mu szereg ogromnych, niezidentyfikowanych zębów i szczękę. Cuvier zdał sobie sprawę, że kości te należały do gigantycznego zwierzęcia, podobnego do gadów. Gdy poinformował o tym Bucklanda, ten zaczął studiować owe kości bardziej dokładnie.

W r. 1824 Buckland jako pierwszy opublikował pracę naukową opisującą dinozaura.⁵ Nadał on swemu okazowi nazwę Megalosaurus, czyli „wielki jaszczur”. Megalosaurus bucklandi jest obecnie znany jako 8-metrowy, mięsożerny dinozaur, chodzący na dwóch nogach. Klasyfikowany jest jako teropod grupy do której należy także T. rex (zob.r.7). Ale gdy został najpierw odkryty, sądzono że był to czworonożny gad o długości 15 m.

Niestety, Buckland był pod wpływem obowiązującej idei, że warstwy skalne są zapisem ogromnie długich okresów czasu w historii Ziemi. Tak więc, zamiast przyjąć pierwotne znaczenie zapisów Pisma Świętego, trzymał się pewnego rodzaju teorii nazywanej teorią przerwy.⁶ Buckland interpretował słowo „początek” w ks. Rodzaju 1:1, jako odnoszące się do nieokreślonego okresu czasu z niezliczonym cyklami stwarzania nowych grup roślin i zwierząt. Choć wyznawał także wiarę w globalny potop w czasach Noego, aktywnie i słownie odrzucał pogląd 19-to wiecznych geologów trzymających się Pisma Św. Wskazywali oni, że warstwy skalne są zgodne z oczekiwanymi rezultatami globalnego potopu.⁷

commons.wikimedia.org, public domain

Buckland błędnie zakładał, ze Potop Noego mógł dostarczyć tylko niewielką liczbę warstw zapisu geologicznego. Wskazywał na szczątki hien odnajdywane w jaskiniach i twierdził, że te stworzenia żyły przed globalnym Potopem.Ponieważ kości te pokryte były tylko cienką warstwą błota, wyglądało na to, że globalny Potop nie utworzył zbyt wiele warstw geologicznych.Buckland twierdził, że grube warstwy skalne pod kościami hien musiały być dowodem ogromnych okresów czasu przed Potopem opisanym w Księdze Rodzaju. Buckland opublikował nawet obszerną rozprawę naukową, Reliquiae Diluvianae czyli Obserwacje na temat Organicznych Szczątków świadczących o Działaniu Uniwersalnego Potopu. Zaprzeczał w niej biblijnemu poglądowi o stworzeniu, opierając się na swej interpretacji owych jaskiniowych szczątków.⁸

Oczywiście był w błędzie gdyż, jak wskazuje dzisiaj większość kreacjonistów biblijnych, jaskinie były prawdopodobnie uformowane przez hydrotermiczne wody Potopu.⁹ Dlatego też hieny odnalezione w jaskiniach musiały żyć po potopie. To samo dotyczy pokrywającej je cienkiej warstwy błota. Innymi słowy, rzeczywiste złoża Potopu to owe ogromne warstwy poniżej tych kości (a nie te powyżej). Ironicznie, są to te same warstwy, które Buckland interpretował jako dowód ogromnie długich okresów czasu.

Gideon Mantell (1790–1852)

W r. 1822 około tego samego czasu, co Buckland, położnik i paleontolog Gideon Mantell rozpoczął badanie szeregu ogromnych, niezidentyfikowanych zębów. Podobnie jak z kościami Bucklanda, rady dostarczył mu Cuvier. Sugerował on, że przypominają one zęby gigantycznego gada, ale tym razem roślinożernego. Mantell sądził, że są podobne do zębów iguany, tylko dwadzieścia razy większe; nazwał więc owe stworzenie Iguanodonem, co znaczy ‘ząb iguany’.

Niektóre z wczesnych rekonstrukcji Iguanodona były niezbyt dokładne. Mantell błędnie umieścił kolec kciukowy na czubku pyska, na wzór rogu nosorożca. I podobnie do Megalozaura Bucklanda, Mantell przedstawił owo stworzenie jako czworonożnego gada.¹⁰

Początkowo Buckland, podobnie jak Cuvier, odrzucał badane zęby, jako należące do nosorożca. Ale później przyznali swój błąd i Mantell nadał nazwę dotychczas nieznanemu ogromnemu roślinożernemu gadowi. Najpierw chciał go nazwać „Iguanasaurus” („jaszczur iguana”). Ale ponieważ iguana jest już jaszczurem, określenie to byłoby zbędne. Wtedy jego przyjaciel, duchowny i geolog, William Conybeare (1787–1857), przekonał go, że Iguanodon („ząb Iguany”) było lepszą nazwą.¹¹ Obecnie Iguanodon jest klasyfikowany jako ornitopod (zob.roz.9).

Tylko kilka lat później , w r.1832, Mantell odkrył częściowe szczątki opancerzonego dinozaura (zob.roz.8), któremu nadał nazwę Hylaeosaurus (‘leśny jaszczur’).

Mary Anning (1799–1847)

Mary Anning to kolejna wybitna postać w owych wczesnych latach paleontologii dinozaurów. Już w młodym wieku naśladowała swego ojca na wyprawach tropicielskich, prowadzonych wzdłuż urwisk wybrzeży Anglii. Wkrótce stała się znanym i szanowanym kolekcjonerem i kupcem skamielin.

Niektóre z jej odkryć to szereg gatunków gadów morskich jak ichtiozaury (1811), plezjozaury (1823, 1830) i latające gady, obecnie zwane pterozaurami (1828). Ważnym jest, żeby podkreślić, iż owe latające i morskie gady nie należą do dinozaurów, tylko należą do zwierząt lądowych (zob.roz.10).¹² Ponadto, w odróżnieniu od nich dinozaury mają szczególne cechy charakterystyczne (zob.roz.3).

Wkrótce odkrycia Annings zostały w wielu muzeach określone jako morskie i latające smoki, ale było to na długo przed tym, zanim zaczęto używać słowa „dinozaur”.¹³

Richard Owen (1804–1892)

Richard Owen był prawdopodobnie czołowym paleontologiem i anatomem swoich czasów. Był także jednym z najmocniejszych przeciwników Karola Darwina (1809–1882) i jego teorii ewolucji przez dobór naturalny (choć sam nie był biblijnym kreacjonistą). Pomógł on w założeniu światowej sławy Muzeum Historii Naturalnej w Londynie. Niestety jest ono obecnie poświęcone ewolucji.

W r. 1842 Owen zwrócił uwagę na fakt, że Megalozaur, Iguanodon i Hylaeozaur miały szereg wspólnych cech i były różne od wszelkich innych istot żywych. Umieścił je więc w nowej grupie gadów, nadając jej nazwę Dinosauria. Był to pierwszy przypadek użycia słowa dinosaur dla określenia tych zwierząt. Owen utworzył tę nazwę od greckich słów deinos, co znaczy ’straszny, mocny lub przeraźliwie wielki’ i ‘sauros’ co znaczy ‘jaszczur/gad’.

Tego samego roku Owen nadał nazwę Cetiosaurus (‘wielorybi jaszczur’) innemu ogromnemu stworzeniu. Sądził, że było to stworzenie morskie, ale później okazało się, że był to kolejny dinozaur – pierwszy zauropod odkryty w czasach nowożytnych. Owen założył potem Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, aby eksponować te wymarłe stworzenia. Zostało ono otworzone w South Kensington w r. 1881.

Jednakowoż, Owen sądził, że Iguanodon był ociężałym stworem, gramolącym się na czterech ciężkich nogach. Tak właśnie pokazywały go pierwsze rekonstrukcje. Mantell zdał sobie sprawę, że przedramiona były za krótkie, i że najprawdopodobniej Iguanodon był dwunożny. Ale robione wtedy rekonstrukcje poszły za daleko w przeciwnym kierunku. Obrazy z późnego 18-go i wczesnego 20-go stulecia pokazywały tego dinozaura wyprostowanego w niewłaściwej pozycji, jak trójnóg, z ogonem wlokącym się po ziemi. Jednak pod koniec 20-go wieku, paleontolodzy zorientowali się, że jego ogon był zbyt sztywny ze skostniałymi ścięgnami. Oznaczało to, że poza trójnogu spowodowałaby odłamanie ogona. W miarę okresu wzrastania zwierzę musiało przez większość czasu opierać się na przednich nogach.

Foulke i Leidy w USA

Dziesiątki lat później, William Parker Foulke (1816–1865), geolog, a zarazem przeciwny niewolnictwu abolicjonista, prawnik i reformator więzień, dokonał pierwszego odkrycia dinozaura w obu Amerykach. Był to najbardziej kompletny szkielet dinozaura znaleziony do tego czasu. Składał się z kości czterech kończyn, miednicy, części górnej szczęki i ponad dwóch tuzinów kręgów. Był to Hadrosaurus foulkii (‘silny jaszczur Foulka’), odkopany w formacji Woodbury w New Jersey.

Anthony Delanoix, commons.wikimedia.org

Joseph Mellick Leidy (1823–1891) zrekonstruował tego dinozaura jako dwunożnego. W r. 1868 rekonstrukcja ta stała się pierwszym stojącym eksponatem szkieletu dinozaura. Leidy był paleontologiem, parazytologiem i anatomem Uniwersytetu Pensylwanii – i wczesnym zwolennikiem Darwina w Ameryce. Obecnie Hadrosaurus foulkii jest oficjalnym dinozaurem stanu New Jersey. Sklasyfikowany jest dzisiaj jako ornitopod i dinozaur „kaczodzioby” (zob.r.9).

Leidy miał studenta, który wkrótce odegrał ogromną rolę w tzw. Wojnach Kości (Bone Wars). Był to Edward Drinker Cope (1840–1897). Bezwzględność i zaciętość owych „wojen” spowodowały, że Leidy wycofał się z grona amerykańskiej paleontologii kręgowców.

Wojny Kości

en.wikipedia.org

en.wikipedia.org

Wszystkie te odkrycia w USA doprowadziły do wielkiego podniecenia możliwością prowadzenia wykopalisk nowych dinozaurów na tym ogromnym kontynencie. I tak zaczęły się Wojny Kości, albo Wielka Gonitwa Dinozaurów, od r.1877 do 1892. Była to zacięta rywalizacja, w której przeciwnikami byli Othniel Charles Marsh (1831–1899) i Cope. Ci dwaj utalentowani mężczyźni o wybujałych osobowościach, z przyjaciół zmienili się w zaciętych wrogów. Jeden usiłował wyprzedzić drugiego w odkrywaniu dinozaurów. Czasem nawet próbowali rujnować ekspedycje przeciwnika.

Obaj byli także zagorzałymi zwolennikami ewolucji, ale mieli różne poglądy na ten temat. Marsh był jednym z pierwszych zwolenników Darwina w USA i nawet ze sobą korespondowali. Marsh chciał znaleźć skamieliny dla poparcia teorii Darwina. Odkrył wiele skamielin, które często były przedstawiane jako dowód „ewolucji konia”.¹⁴

Adobe Stock 141277845

Jednak Cope sądził, że dobór naturalny nie może tłumaczyć pochodzenia różnego rodzaju zwierząt. Dlatego podjął na nowo wcześniej zdyskredytowaną ideę innego ewolucjonisty, który poprzedził Darwina, a był to Jean-Bapiste Lamarck (1744–1829). Według jego idei, wszystkie stworzenia dziedziczyły cechy nabyte. Nazywa się to lamarkizmem (co Darwin akceptował bardziej niż to twierdzi większość ewolucjonistów^15,16). Cope także przyjmował ortogenezę, czyli ewolucję według atypowych, z góry przesądzonych kierunków. Jeden z nich nazwano „regułą Cope’a”, według której niektóre zwierzęta danego gatunku wzrastały bardziej i stawały się większe w swej ewolucji. Jednak inni ewolucjonistyczni paleontologowie dostarczyli przeczące temu przykłady. Kolejnym poglądem było jego przekonanie, że rasy (ludzkie) inne niż biała, były bardziej podobne do małp – z czym zgadzała się większość współczesnych mu ewolucjonistów.¹⁷ Cope sądził, że owe kierunki ewolucyjne były narzucone przez świadomość, której Bóg udzielił życiu. Był więc pewnego rodzaju teistycznym – lub nawet panteistycznym – ewolucjonistą.

Ostatecznie Marsh „wygrał” ową Wojnę Kości z 80-ma nowymi gatunkami do 56-ciu, które odkrył Cope, choć każdy z nich odkrył wiele gatunków stworów innych niż dinozaury. W pewnym sensie obaj tę wojnę przegrali, zarówno finansowo jak i ze względu na reputację zszarganą przez podstępną taktykę. To nieetyczne zachowanie zaszkodziło także reputacji amerykańskiej paleontologii. W swym pędzie, by nadać nazwy jak największej liczbie nowych gatunków, bywało, że czynili to przedwcześnie i gubili lub niszczyli niektóre znaleziska. Jednak wiele z najlepiej znanych dinozaurów, jak też szereg wymarłych morskich i latających gadów, zostało odkrytych przez tych obsesyjnych mężczyzn.

Między odkryciami, których dokonał Marsh, znajdują się Allozaur(‘inny jaszczur’), Apatozaur (‘zwodniczy jaszczur’), Diplodok (‘dwu-belkowy), Stegozaur (‘zadaszonyjaszczur’’) i Triceratops (‘ twarz o trzech rogach’). Odkrył także ‘Brontozaura’ (‘grzmiący jaszczur’) jak mu się wydawało, ale okazało się, ze był to szkielet Apatozaura, do którego ciała dołączył niewłaściwą głowę. Było to zabawne, gdyż spór Marsh’a z Cope’em prawdopodobnie także zaczął się od niewłaściwej głowy! Otóż, Marsh wskazał, że Cope dokonał rekonstrukcji Plezjozaura Elasmosaurus („cienko-płytowy jaszczur’) z głową umieszczoną na końcu ogona. Innym, prawdopodobnie odwrotnie zrekonstruowanym odkryciem był Torosaurus (‘perforowany jaszczur’), gdyż najprawdopodobniej był to tylko dojrzały Triceratops (zob. Przemieszczające kształty dinozaury, roz. 5). Marsh odkrył obydwa dinozaury i nadał im nazwy, ale tylko drugi z nich jest nadal uznawany jako prawidłowy.

Cope odkrył innego ogromnego dinozaura zwanego Camarasaurus (‘jaszczur komorowy’). Okazał się on najbardziej pospolicie występującym zauropodem znalezionym w Ameryce Północnej. Był to też pierwszy zauropod, którego szkielet został zrekonstruowany. Cope odkrył też stosunkowo niewielkiego dinozaura zwanego Coelophysis (‘pusta natura’).

Cope także znalazł dwa złamane kręgi (1892 r.) – jeden z nich potem zaginął – które należały do prawdopodobnie najbardziej ikonicznego dinozaura ze wszystkich. Jest to jedyny dinozaur powszechnie znany ze swej nazwy gatunkowej i także rodzajowej: Tyrannosaurus Rex (‘tyran jaszczur król’). Cope jednak mylnie sądził, że te kręgi należały do innego, rogatego dinozaura, któremu nadał nazwę Manaspondylus gigas (‘gigantyczne porowate kręgi’).

Barnum Brown (1873–1963), asystent kuratora Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej, odkrył częściowy szkielet T-rexa w r. 1900, a potem drugi, prawie kompletny w r. 1902. Dyrektor muzeum, Henry Fairfield Osborn (1857–1935), a także czołowy eugenik, rozpoznał, że szkielety były tego samego typu, i to on nadał im ową sławną nazwę w r. 1905. Zazwyczaj w klasyfikacji pierwsza poprawna nazwa ma pierwszeństwo. Jednak, ograniczone używanie nazwy Monospondylus, uczyniło ją nomen oblitum (‘zapomnianą nazwą’). OkreślenieTyrannosaurus jest tak sławne Iż stało się nomen protectum (‘nazwą chronioną’).

Jeszcze jednym wątpliwym dinozaurem, którego odkrył Cope, był Amphicoelias fragillimus. Amphicoelias znaczy po grecku ‘próżny po obu stronach’. Nazwa gatunku fragillimus jest łacińska, określająca go jako ‘najbardziej kruchy’, ale nadal pozostaje w użyciu. Nazwa ta wzięła się od jedynej części tego dinozaura, którą odkryto w delikatnym zmurszałym mułowcu. Był to ogromny krąg, wklęsły po obu stronach. Został on zagubiony – być może rozpadł się na kawałki – ale doprowadził niektórych do twierdzenia, że posiadacz tego kręgu był największym dinozaurem wszech czasów (zobacz roz. 3: Który dinozaur był największy?).

Ogromny zauropod

Prawie jednocześnie został odkryty w Colorado ogromny zauropod. Elmer Samuel Riggs (1869–1963) z Polowego Muzeum Historii Naturalnej w Chicago nazwał go Brachiosaurus (”jaszczur ramienny”) w r. 1903. Riggs ogłosił go jako „największego znanego dinozaura”, co pozostawało praktycznie niepodważone aż do kilku ostatnich dekad.

Kilka lat później niemiecka ekspedycja paleontologiczna odkryła w Niemieckiej Afryce Wschodniej (miejscowość ta obecnie jest w Tanzanii), kilka prawie kompletnych szkieletów Brachiozaura. Włączało to także odnalezienie kilku czaszek, co jest rzadkim znaleziskiem w przypadku zauropodów. Skonstruowano z nich ogromny szkielet i zainstalowano go w Museum für Naturkunde (Muzeum Historii Naturalnej) w Berlinie (niegdyś nazwanym Muzeum Humboldta). Nawet dziś jest to najwyższy w świecie stojący szkielet dinozaura; przetrwał on nawet bombardowania 2-giej Wojny Światowej.

Riggs nazwał amerykańskiego Brachiozaura B.altithorax (‘wysoka klatka piersiowa’). Ale Werner Janensch (1878–1969) nazwał afrykańskiego B. brancai (na cześć swojego kolegi po fachu, niemieckiego paleontologa, Wilhelma von Branca,(1844–1928). Nie tak dawno, afrykański Brachiozaur został przemianowany Giraffatitan (‘tytaniczna żyrafa’) brancai.

Fascynacja dinozaurami

Popularność dinozaurów bardzo zwiększyły popularne obrazy, które malował Charles Robert Knight (1874–1953). Jego obrazy stały się szczególnie popularne, gdyż był na wpół niewidomy i potrzebował specjalnych okularów dla skorygowania silnego astygmatyzmu. Jego najsłynniejszym obrazem jest prawdopodobnie pojedynek Triceratopsa z Tyranozaurem Rexem (1906).

Wizerunki jego dinozaurów były inspiracją dla najprawdopodobniej sfałszowanych Kamieni z Ica¹⁸ jak też dla wielu książek i filmów. Włączają takie klasyki jak nieme filmy The Lost World (Zagubiony Świat) (1925) i King Kong (1933), czy animowany musical Disneya Fantazja (1940). Takie przedstawianie kontynuowano także w o wiele późniejszych filmach, jak Ląd, o którym Czas Zapomniał (1975).

Niestety wiele obrazów Knight’a było nieprawidłowych, gdyż przedstawił on na nich dinozaury jako, powolne, niezdarne bestie, wlokące za sobą swe ogony. Poruszały się tam na dwóch nogach, lub stały w błędnej postawie jak trójnogi (Jest to mocnym dowodem na to, że Kamienie z Ica rzeczywiście są fałszerstwem; zob. także roz. 15.) Wielokrotnie zauropody narysowane były zanurzone w wodzie. Elmer Riggs słusznie nauczał, że budowa ich nóg wskazała, że są to stworzenia lądowe, ale pogląd ten został zaniechany.

Jednym wyjątkiem od tej reguły ilustrowania ‘powolnych’ stworzeń, był obraz przedstawiający walkę wielkich teropodów zwanych Leaping Laelaps (1896). Laelaps stały się kolejną ofiarą Wojen Kości. Cope nadał im nazwę w r. 1866 pochodzącą od mitycznego psa z greckiej mitologii, który zawsze chwytał to, na co polował. (W tym starym micie pies, od którego nie da się uciec, został wysłany, by złapać Lisa Teumezyjskiego, którego nie da się złapać. Kiedy Zeus zdał sobie sprawę, że te dwie przeciwstawne cechy tych zwierząt wykluczają się wzajemnie, zamienił Laelapsa i lisa w dwie konstelacje: Wielkiego Psa i Małego Psa.) Niestety, przypomniano sobie, że nazw nadanych tym dinozaurom używano już wcześniej – ku zaskoczeniu, dla małego bączka polnego.Tak więc Marsh przemianował owo stworzenie na Dryptosaurus (rwący jaszczur) w r.1877.

Renesans dinozaurów

W późnych latach 1960 –tych i do 70-tych, niektórzy naukowcy zaczęli kwestionować powszechnie przyjęty pogląd, że dinozaury to powolne, niezdarne stworzenia. Tej ‘odnowie’ spojrzenia przewodził paleontolog John Ostrom (1928–2005). Umiejętnie kontynuował ten trend jego student, Robert Bakker (ur.1945). Pałeczkę od Bakkera przejął z kolei jego uczeń, Gregory Paul (ur.1954), wolnego zawodu badacz i ilustrator.

Ostrom odkrył dinozaura Deinonychus (‘straszny pazur’), pierwszego znanego Dromaeosaurida (‘dinozaura biegacza’). Badacz nadał mu szczególną nazwę D.antirrhopus (‘przeciw-wagowy’). Nazwa ta podkreślała jego twierdzenie, że sztywny ogon był unoszony i używany jako przeciwwaga podczas biegu. Ostromowi przypisuje się także popularyzację przekonania, że ptaki wyewoluowały z owych dinozaurów (zob.roz.17). Jego szczegółowa monografia, zwłaszcza z ilustracjami Bakkera, pokazująca tego dinozaura w biegu, okazała się rewolucyjna.¹⁹

Bakker później poszerzył swoje badania i stwierdził, że dinozaury były aktywne i ruchliwe, a nawet ciepłokrwiste.²⁰ Potwierdził także nauczanie Riggs’a, iż zauropody były zwierzętami lądowymi, a nie wodnymi. Potem Paul który, choć nie miał formalnego stopnia naukowego z paleontologii, ale był bardzo uzdolnionym ilustratorem,stworzył wiele rysunków i obrazów dinozaurów. Obejmowały one także ilustracje ich szkieletów i anatomicznych szczegółów mięśniowo-szkieletowych.²¹ Ku zaskoczniu, Bakker jest ekumenicznym duchownym Pięćdziesiątników i teistycznym ewolucjonistą, a Paul jest znanym mizeteistą.

Struktura kości wskazuje, że kręgosłup dinozaura był poziomy w okolicy bioder. Jest to efektywne rozwiązanie, z ogonem równoważącym górną część ciała, łącznie z ogromną głową T. rex’a. T. rex mógł obracać się bardzo szybko, co znaczy, że był bardzo zwinny pomimo swej wielkości. Dawniejsza postawa znaczyłaby także, że podstawa tyłu czaszki nie mogła poprawnie artykułować z atlasem (pierwszym kręgiem szyjnym). Według pionierskiej pracy o rekonstrukcji już w 1970:

Z obszarem grzbietowym ukierunkowanym poziomo, ‘łabędzia szyja’ pozwalałaby na trzymanie głowy poziomo, a giętka szyja pozwalałaby także zwierzęciu, by manewrować głową i sięgać do gruntu, co jest ważnym czynnikiem dla karmienia.²²

Co więcej, ślady stóp dinozaura nie pokazują wleczenia wielkiego ogona. Jest mniej niż tuzin śladów ogona w całym świecie i są one przerywane. Postawa z wleczonym ogonem jest przeciwna rysunkom i rzeźbom pochodzącym z czasów przed 20-tym stuleciem, jak te znalezione pod dywanem w Carlisle Cathedral.

Dzięki ich badaniom, bardziej współczesne filmy fabularne i dokumentalne przedstawiają dinozaury o wiele dokładniej. Na przykład dinozaury są słusznie pokazywane z grzbietem mniej więcej poziomym nad okolicą biodra, z ogonem podniesionym i aktywnym, a nie wlokącym się. Było to zauważalne w dokumentalnym filmie BBC Walking with Dinosaurs (1999) – Chodzenie z dinozaurami – i w filmach fabularnych jak Jurassic Park (1993) – Park Jurajski i jego kontynuacje.

Niestety, Michael Crichton (1942–2008) w swej powieści Jurassic Park z r.1990 i Steven Spielberg (ur.1949) w filmach, pokazali szereg stereotypowych błędów związanych z dinozaurami. Niektóre z nich były celowe (licentia poetica), jak pokazanie Dilophosaurusa o połowę mniejszego, potrafiącego pluć trucizną; inne były tylko niezdarnie przedstawionymi przekłamaniami. Niezależnie od zamierzeń, odnosząca sukcesy seria mocno utrwaliła w umysłach czytelników i widzów dinozaury jako aktywne stworzenia, mimo że zawierała wiele błędów.

Niektóre z rezultatów tego „renesansu dinozaurów” są podsumowane w roz. 3. Dotyczy to kwestii ciepło-krwistości, inteligencji i ruchliwości.

©CMI

Przekonanie, że ptaki ewoluowały z dinozaurów poprzedzało Ostroma. Dwa lata po opublikowaniu przez Darwina O pochodzeniu gatunków w r. 1859, niemiecki paleontolog, Christian Erich Hermann odkrył Archaeropteryx’a, pokrytego piórami ptaka (zob.roz.18). W tym czasie ewolucjoniści zaczęli zabawiać się z ideą, że ptaki ewoluowały z gadów. Richard Owen, przeciwny Darwinowi, Thomas Huxley, a nawet sam Charles Darwin, wszyscy oni uważali, że Archaeropteyx był ptakiem, który pochodził od różnych, podobnych do gada stworzeń. W r. 1864, kilka lat po opublikowaniu dzieła Darwina O pochodzeniu gatunków, Gegenbaur, niemiecki embriolog i anatom badał małego dinozaura o nazwie Compsognatus i porównał go do ptaka Archaeropteryx’a. Był on pierwszym, który sugerował, że dinozaury ewoluowały w ptaki. Pogląd ten przyjął Thomas Huxley (zob. roz.17), i cztery lata później w r.1868 zaproponował, że archaiczne ptaki nieloty ewoluowały z dinozaurów takich jak Compsognathus. Przez formy pośrednie podobne do Archaeropteryx’a stworzenia te ewoluowały później w ptaki, które widzimy dzisiaj.²³

Innymi słowy, pogląd, że dinozaury ewoluowały w ptaki poprzedzał Ostroma, ale Ostrom był odpowiedzialny za popularyzację tej idei na nowo we współczesnej paleontologii. Obecnie większość ewolucjonistów, którzy wierzą, że ptaki ewoluowały z dinozaurów, zakłada że ewoluowały one raczej z teropodów, niż z o wiele ‘starszych’ ptaków jak Archaeropteryx.

Chińskie dinozaury

W czasach współczesnych niektóre z najważniejszych odkryć dinozaurów o wielkim znaczeniu były dokonane Chinach. Odkryto tam wiele nowych rodzajów i odmian, już znanych nauce rodzajów. Pionierem był Chung Chien („C.C.”) Young (chiński: 杨钟健, pinyin: Yáng Zhōngjiàn, 1897–1979), powszechnie znany jako „Ojciec Chińskiej Paleontologii Kręgowców”. Jednym z jego najsławniejszych studentów jest Zhiming Dong (董枝明, Dǒng Zhīmíng, ur.1937), odkrywca wielu nowych dinozaurów.

Obecnie wiodącym w tej dziedzinie jest prawdopodobnie XIng Xu (ur.1960; xing to chińskie słowo znaczące ‘gwiazda’), który prawdopodobnie nadał nazwy większej ilości dinozaurów niż jakikolwiek inny badacz, żyjący obecnie. Jest on szczególne dobrze znany jako odkrywca opierzonych dinozaurów (Więcej szczegółów na temat pierzastych dinozaurów można znaleźć w rozdziałach 17 i 18.) Niestety, Chiny są także znane z powodu wątpliwych, a nawet sfałszowanych odkryć, jak „Piltdown ptak”, Archaeoraptor. Dr. Xu był jednym z pierwszych, którzy ujawnili to oszustwo.

Argentyńskie dinozaury

Innym krajem bogatym w szczątki dinozaurów jest Argentyna. Niektóre z najsławniejszych znalezisk to tytanozaury, które według ewolucjonistów były ostatnią grupą zauropodów, jaka przetrwała. Niektóre z nich, jak Argentinosaurus, Patagotitan, Futalognkosaurus i Puertosaurus, są kandydatami na największe ze wszystkich dinozaurów (zob. roz. 3). Były wśród nich także wielkie teropody jak Giganotosaurus i Mapusarus.

Wielu ważnych odkryć dokonał Jose Fernando Bonaparte (1928–2020; nie był krewnym Napoleona). Choć był samoukiem, osiągnął tak wiele, że nazwano go „ojcem argentyńskiej paleontologii dinozaurów”, a Robert Bakker nazwał go „Mistrzem Mezozoiku” (Maestro del Mesozoico). Bonaparte także był mentorem dla kolejnego pokolenia argentyńskich odkrywców dinozaurów. Jednym z nich jest Rodolfo Anibal Coria (ur.1959), który odkrył i nazwał Argentinosaurusa i Giganotosaurusa. Do tego grona zaliczają się także: Luis Chiappe, Augustin Martinelli, Fernando Novas, Jaime Powell, Guillermo Rougier, Leonardo Salgado i Sebastian Apesteguia.²⁴